USA og India nærmar seg atomkraft-avtale
Målform: Nynorsk - Dato: 1. mars 2006 - Oppdater siden - Rediger artikkelen - Flere nyheter
- 15. aug. 2016: Irak får ny regjering
- 15. aug. 2016: Ingen enighet mellom Norge, Færøyene og EU
- 15. aug. 2016: Presidentvalget i USA: Hillary har trukket seg
- 15. aug. 2016: Frp 6 % større enn Ap
- 15. aug. 2016: Vestfløyen av det kvite huset evakuert
USA: / India: Når presidenten i Sambandsstatane (USA), George W. Bush no førebur seg på ei vitjing til India den 2. mars, arbeidar diplomatar frå begge land hardt for å verte samde om ein USA-Indisk atomkraft-avtale på førehand.
Den kraftige veksten i indisk økonomi, med heile 8 % årleg vekst, har ført til store utgifter for både den sivile og militære infrastrukturen i landet, men få av dei indiske kontraktene har hamna hos verksemder med hovudsete i USA. Sambandsstatane sit med eit handelsunderskot til India som nærast vart dobla mellom 2001 og 2005, og no ligg på om lag 10 milliardar USA-dollar.
Ein handelsavtale som omfattar atomkraft vil vere viktig for både indisk og amerikansk økonomi, og kan føre til ei sterk auke i handelen med høgteknologi mellom dei to landa. Likevel ser det ut til at avtalen har låst seg i ein diplomatisk strid om kva for atomreaktorar i India som er sivile, og kva for reaktorar som er militære.
- Vi sit i harde forhandlingar forhandlingar, sa den indiske utanriksministeren Shyam Saran måndag.
Forhandlingane tek sikte på å trygge den amerikanske kongressen om at ei framtidig deling av atomkraft-teknologi mellom dei to landa ikkje vert nytta til å produsere atomvåpen. Dei to partane har arbeidd lenge med å skilje mellom det sivile - og det militære atomprogrammet i India.
- Avgjerda om kva for anlegg som kan identifiserast som sivile kjem til å verte avgjorde av India åleine og utan innblanding frå andre, sa statsministeren i India, Manmohan Singh i ein tale til parlamentet måndag.
- Ryktet seier at Bush kjem til å signere avtalen
Den indiske nettavisa DNA India melder om at Singh skal ha fått stadfesta av Condolezza Rice, i ein telefonsamtale måndag natt, at George W. Bush kjem til å skrive under på ein føremålsavtale om atomkraft-samarbeid når han vitjar India onsdag.
Forholdet mellom Sambandsstatane og India har ikkje vore særleg god verken under eller i den kalde krigen. Det vart heller ikkje betre då India, i 1998, gjennomførte ei vellukka atomprøvesprenging, og etablerte seg som ei atommakt. Den gongen innførte den amerikanske administrasjonen økonomiske sanksjonar mot landet som ligg i ulmande strid med nabolandet Pakistan om grenseområdet Kashmir.
I 2001 avgjorde administrasjonen i det Kvite Hus at sanksjonane mot India skulle opphevast, som ein del av arbeidet med å skaffe nye partnarar og støttespelarar etter terrorangrepa i New York 11. september same året. På det viset vart forholdet mellom dei to landa lettare, og i januar 2005 vart det inngått ein førebels avtale om deling av atomkraft-teknologi. Det er den avtalen som ligg til grunn for dei noverande forhandlingane.
Fredsprisvinnaren og leiaren for det internasjonale Atomenergi-byrået (IAEA), Mohamed ElBaradei har gått ut med støtte til avtaleframlegget. I motsetnad til USA, har India aldri vorte anklaga eller mistenkt for å spreie atom-teknologi.
- Kashmir
Den pakistanske presidenten Pervez Musharraf oppmoda òg den amerikanske presidenten om å presse på for å få fortgang i å finne ei løysing på Kashmir-striden i løpet av vitjinga i India. Det kan òg verte eit tema under forhandlingane om ein atomhandelsavtale, sidan både India og Pakistan er atommakter.
Kjelder
[rediger]- Artikkelen er opphaveleg omsett frå engelsk Wikinytt: en:India and U.S.A. work toward nuclear fuel agreement
- DNA India: Rice makes nuclear deal palatable to India (Onsdag, 01. mars 2006)
- Bangkok Post: The eagle and peacock at high tea (Onsdag, 01. mars 2006)
- Associated Press: India-U.S. Nuke Deal is Key To Boosting Business Ties (Tysdag, 28. februar 2006)
- The Daily Star: Focus on nuke pact as Bush flies in India today (Onsdag, 01. mars 2006)
- Newsweek: Nixon to China, Bush to India (Måndag 27. februar, 2006)
Lenkjer ut
[rediger]- Engelsk: India's Nuclear Facilities at AtomicArchive.com